Witam!
Dziś mam zamiar powiedzieć co nieco o okryciach wierzchnich. Nie jest to może odpowiednia pora roku, ale zauważyłem, że o płaszczach praktycznie nic jeszcze nie napisałem, toteż zabieram się do naprawiania tego. :)
1. Rodzaj i grubość materiału płaszcza zależy od pory roku, w której zamierzamy go nosić. Jesienne i wiosenne płaszcze będą lżejsze niż zimowe. Najpopularniejszym materiałem jest jednak wełna.
2. Kolor płaszcza zależy głównie od gustu noszącego. Pamiętajmy jednak, że do strojów formalnych obowiązują kolory ciemne: czarny, granatowy i ciemnoszary. Osobiście odradzam płaszcze w kolorze czarnym, ale nie są one żadnym błędem. :) Według etykiety z lat 20., do fraka zawsze należy nosić płaszcz, nawet latem. Od tego czasu zasady nieco się zmieniły, więc możemy sami zdecydować, czy pozostajemy autentyczni, czy zarzucamy tę regułę (nawet ja nie będę się bardzo złościł z tego powodu ;) ). Jeśli wybieramy pierwszą opcję, należy wybrać wykonane z lekkiego materiału okrycie z poniższego podpunktu e).
3. Elementem, który zwiększa formalność płaszcza jest aksamitny, czarny kołnierz. Także inne, wykładane futrem kołnierze są formalne, jednak aksamitny jest najpowszechniejszy.
4. Rodzaje płaszczy:
a) szynel - najbardziej kojarzyć się może z rosyjskimi/radzieckimi żołnierzami, jednak jest to także jeden z najcieplejszych rodzajów okryć wierzchnich. Robiony jest zazwyczaj z grubych materiałów, jest podszyty futrem i ma futrzany kołnierz, a niekiedy i wyłogi. Nie jest wytaliowany. Jest odpowiedni do strojów formalnych. Zazwyczaj jest długi, za kolano.
Nieco mniej formalną odmianą szynela jest British Warm - charakterystyczny płaszcz brytyjskiej armii. Często ma pagony i jest dwurzędowy.
b) płaszcz surdutowy - najbardziej formalny płaszcz. Różni się od surduta-marynarki tylko na tyle, na ile pozwala to na noszenie jednego pod drugim, z reguły nie ma też wyłogów pokrytych jedwabiem. Jest to jedyny poprawny płaszcz do surduta (poza szynelem), a polecany do innych marynarek z odciętymi połami, czyli szwem w talii (frak i żakiet).
Dość podobny do powyższego jest redingot - płaszcz jeździecki, popularny w dziewiętnastym wieku. Jest on mniej formalny od płaszcza surdutowego.
c) paletot - jest to płaszcz nieco mniej formalny od surdutowego. Charakteryzuje się wytaliowaniem dzięki odpowiednio skrojonym boczkom i szwie w talii. Często jest dwurzędowy.
d) inverness - to formalny płaszcz wieczorowy. Istnieje także jego odmiana wiejska, wykonana jednak z mniej formalnych materiałów, np. tweedu. Płaszcz ten nie posiada rękawów - przekształciły się one w charakterystyczne "skrzydła". Często posiada cechy charakterystyczne dla płaszczy wieczorowych, np. klapy wykładane jedwabiem.
e) peleryna wieczorowa - jedno z poprawnych okryć wierzchnich do fraka. Zapinana jest na broszkę lub łańcuszek, ewentualnie nie zapina jej się. Często ma kontrastującą podszewkę. Peleryna powinna kończyć się na wysokości od kolan do ziemi. :)
f) chesterfield - to po naszemu dyplomatka. :) Jest to płaszcz bez szwu w talii, o długości do kolan, często z aksamitnym kołnierzem. Tradycyjnie jest jednorzędowy z listwą zasłaniającą guziki (jak na poniższej ilustracji po prawej). Nadaje się do strojów formalnych. (Na ostatnim zdjęciu ciekawe zapięcie w płaszczu Księcia Filipa).
g) padok - jeden z płaszczy w ogóle nietaliowanych. Jest jednak nadal poprawny do strojów formalnych.
h) ulster - jest niezbyt formalnym płaszczem, posiadającym jednak dość formalnie wyglądającą pelerynę. Robi się go zazwyczaj z nieformalnych materiałów, np. tweedu. Jest dość podobny do inverness, jednak ma rękawy, a pelerynka to odrębny element. Generalnie nie jest przeznaczony do noszenia ze strojami formalnymi, nie byłby jednak wielkim błędem. :) Uwaga - obecnie ulster to także raczej mało formalny płaszcz podobny nieco do polo.
Oto jednak dość podobny do ulstera "płaszcz operowy" z wyłożonymi jedwabiem klapami, jak najbardziej odpowiedni do fraka.
i) raglan - to luźno leżący, nietaliowany płaszcz stosowany często do fraków.
5. Ciekawe kolory płaszczy - ten punkt będę uzupełniał nowymi znaleziskami. :) Na razie jednak:
a) kamelowy:
b) fioletowy:
c) czerwony (niestety nieduże zdjęcie pana Bowna):
To by było na tyle. :) Płaszczy jest jednak wiele rodzajów, więc jeśli ktoś uważa, że powinienem napisać o jeszcze jakimś formalnym płaszczu, niech da mi znać w komentarzu (i poda przy okazji odnośnik do ilustracji). ;)
Pozdrawiam, Dr Kilroy
Doktorze, a napisalbys cos o wspolczesnych plaszczach ulster?
OdpowiedzUsuńCiekawostka co do szyneli: trzeba odróżnić szynele "formalne" od rosyjskich szyneli mundurowych, gdyż te drugie są szyte wyłącznie z sukna bez elementów futrzanych, są lekko wytaliowane, podszewka jest z grubej bawełny, a do tego niektóre nie posiadają guzików (zapięcie zawsze jest na boku, natomiast były one zapinane na kryte haftki), oraz długością są do połowy łydki. Więc jak widac jest różnica między formalnym szynelem, a szynelem mundurowym (nie wojskowym, bowiem identyczne w kroju obowiązywały też np. w mundurach szkolnych/studenckich w XIX wieku, czy obecnie we wszelkich umundurowanych formacjach w Rosji)
OdpowiedzUsuńDziękuję za uzupełnienie.
OdpowiedzUsuńPozdrawiam, Dr